Spis treści
Czy jerzyki odlatują na zimę?
Zgadza się. Jerzyki, aby uniknąć mrozów w Polsce, udają się na zimowe wakacje do tropikalnej Afryki, gdzie spędzają chłodne miesiące roku na południe od równika, preferując w szczególności południowe rejony kontynentu.
Kiedy i gdzie odlatują jerzyki?
Jerzyki, te niezwykłe ptaki, ruszają w swoją długą i wyczerpującą podróż do Afryki już na początku sierpnia, najpóźniej w połowie miesiąca. Właśnie wtedy rozpoczyna się ich coroczna, wielka migracja, której celem jest Afryka Południowa. Tam, w obietnicy cieplejszego klimatu, spędzą zimowe miesiące. Ta imponująca wędrówka, prawdziwy maraton w powietrzu, trwa zwykle od sierpnia do września, aż dotrą do swoich zimowisk, gdzie znajdą schronienie i pożywienie przed chłodami.
Jak wygląda trasa wędrówki jerzyków do Afryki?
Jerzyki, fascynujące ptaki, odbywają niezwykłą podróż między Europą a Afryką. Podczas tej migracji pokonują tysiące kilometrów, często bez zatrzymywania się na odpoczynek. Wznoszą się wysoko, poszukując optymalnych warunków pogodowych i obfitości pożywienia. Ten imponujący wyczyn świadczy o ich niesamowitej wytrzymałości.
Co wpływa na migrację jerzyków?
Zmiany klimatyczne wywierają znaczący wpływ na trasy migracyjne jerzyków, zakłócając regularność zjawisk pogodowych i dostępność pożywienia. W poszukiwaniu miejsc obfitujących w owady, stanowiące ich podstawowy pokarm, ptaki te wyruszają w dalekie podróże. Reagują one także wrażliwie na obniżające się temperatury. Od dostępności zasobów pokarmowych zależy bezpośrednio ich przetrwanie oraz zdolność do reprodukcji. Niedostatek owadów stwarza dla jerzyków poważne trudności.
Kiedy jerzyki przylatują z powrotem do Polski?
Jerzyki, te zwinne ptaki, wracają do Polski zwykle na przełomie kwietnia i maja, aby zająć swoje tradycyjne miejsca gniazdowania i przygotować się do wychowania potomstwa. Największą ich aktywność obserwujemy szczególnie w maju, kiedy to następuje szczyt powrotów i rozpoczyna się okres lęgowy.
Jakie mają zwyczaje lęgowe jerzyki?
Jerzyki to niezwykle wierne ptaki, które często łączą się w pary na całe życie, co jest doprawdy romantycznym zwyczajem. Podczas okresu lęgowego samica składa zazwyczaj dwa lub trzy jaja. Te ptaki wykazują silne przywiązanie do swoich gniazd, dlatego każdego roku powracają do tych samych, dobrze im znanych dziur i zakamarków budynków – można powiedzieć, że mają swoje ulubione adresy, do których z uporem wracają.
Jakie siedliska wybierają jerzyki do gniazdowania?
Jerzyki upodobały sobie miejski krajobraz w całej Polsce, gdzie znajdują dogodne warunki do założenia gniazda. Wykorzystują różnorodne zakamarki, a szczególnie upodobały sobie szczeliny w budynkach. Często można je spotkać w:
- otworach wentylacyjnych,
- pod dachami, gdzie znajdują idealne kryjówki.
Te miejskie przestrzenie są dla nich nie tylko schronieniem, ale przede wszystkim miejscem, gdzie mogą bezpiecznie wychować swoje potomstwo.
W jakich miejscach najlepiej obserwować jerzyki w Polsce?
Jerzyki to ptaki, które najczęściej można spotkać w przestrzeni miejskiej, gdzie znajdują się ich ulubione miejsca lęgowe. Szczególnie upodobały sobie parki oraz sąsiedztwo starych budynków. Kamienice czy bloki, zwłaszcza te z otworami wentylacyjnymi, stanowią dla nich idealne schronienie, w którym zakładają swoje gniazda. Często mamy okazję obserwować, jak te zwinne ptaki szybują w grupach, co stanowi naprawdę urzekający widok.
Jakie zagrożenia mogą wpływać na populację jerzyków?
Populacja jerzyków znajduje się w niebezpieczeństwie, a jedną z głównych przyczyn tego stanu rzeczy jest kurcząca się dostępność miejsc gniazdowania. Problem ten wynika przede wszystkim z prowadzonych prac termomodernizacyjnych budynków, które, choć mają na celu zwiększenie efektywności energetycznej, często prowadzą do likwidacji otworów i szczelin stanowiących naturalne schronienie dla tych ptaków. Zamykanie dostępu do tych dotychczasowych siedlisk to jednak nie jedyne zagrożenie. Równie szkodliwe okazują się:
- środki owadobójcze, które, zatruwając owady stanowiące pokarm jerzyków, negatywnie wpływają na ich zdrowie i zdolność do rozmnażania,
- spadek liczby owadów, będący efektem stosowania pestycydów, który oznacza również deficyt pożywienia dla młodych ptaków, co stanowi dla nich niezwykle poważne wyzwanie.
Jak można wspierać ochronę jerzyków w miastach?
Ochrona jerzyków w miejskich przestrzeniach to zadanie, które wymaga podjęcia szeregu istotnych działań. Kluczowe aspekty ochrony jerzyków obejmują:
- instalację budek lęgowych, które oferują tym ptakom nowe i bezpieczne schronienie,
- zabezpieczenie już istniejących gniazd, zwłaszcza w trakcie prowadzonych prac remontowych – pamiętajmy, aby ich nie niszczyć!,
- edukację, czyli zwiększanie świadomości lokalnej społeczności na temat jerzyków i ich znaczącej roli w ekosystemie,
- ograniczenie stosowania środków owadobójczych, które eliminują owady stanowiące podstawę diety jerzyków,
- regularne kontrolowanie drożności otworów wentylacyjnych, ponieważ jerzyki chętnie w nich gniazdują.
Niedrożny otwór to dla jerzyka utrata potencjalnego domu. Poprzez realizację tych działań, możemy realnie wpłynąć na poprawę warunków życia jerzyków w miastach.