Kaplica pw. Bożego Grobu w Żaganiu to niezwykłe miejsce, które przyciąga uwagę nie tylko swoim historycznym znaczeniem, ale także wyjątkową architekturą. Jest to replika Bożego Grobu w Jerozolimie, która przybrała formę średniowieczną. Znajduje się ona przy kościele Nawiedzenia NMP w Żaganiu, często nazywanym Kościołem „na Górce”.
Warto podkreślić, że jest to pierwsza budowla tego typu na Śląsku, a zarazem jedyna w Polsce kopia jerozolimskiej kaplicy z okresu średniowiecza. To także jedna z trzech w Polsce kaplic grobu Chrystusa, które nie są częścią większych zespołów architektonicznych, obok tych, które znajdują się w Głogówku i Potępie. Dzięki tej unikalnej budowli, Żagań zyskał cenne dziedzictwo kulturowe, które przyciąga zarówno turystów, jak i badaczy historii.
Historia
Kaplica Bożego Grobu w Żaganiu została zbudowana około 1600 roku, przy czym prace rozpoczęły się w 1598 roku. Inicjatorem tej inwestycji był opat zakonu augustianów, Jakub II Liebig. Do realizacji projektu wykorzystano wymiary zainspirowane powstałą sto lat wcześniej kaplicą Świętego Grobu w Görlitz, która była wierną repliką oryginalnej kaplicy znajdującej się w Jerozolimie. Warto zaznaczyć, że kaplica w Jerozolimie przeszła przebudowę w 1555 roku, co sprawia, że żagańska replika zachowała średniowieczny charakter sprzed tej modernizacji.
Od momentu powstania, aż do chwili wybuchu II wojny światowej, żagańska kaplica, jako miejsce kultu Zmartwychwstania, przyciągała wiernych pielgrzymów z Niemiec. Wiele świadectw z tego okresu można znaleźć na murach kaplicy w postaci czytelnych napisów, które przetrwały do dzisiaj. Najstarszy z nich, datowany na początek XVII wieku, brzmi: „Hic fuit Daniel Rudolphus Griphishagensis Pomeranus Ao MDCVII” co tłumaczy się jako „Tu w roku 1607 był Daniel Rudolf z Gryfina Pomorskiego”.
Warto również wspomnieć, że kaplica przeszła znaczący remont w 1998 roku, co przyczyniło się do jej dalszej ochrony i zachowania wartości historycznych.
Lokalizacja
Kaplica Bożego Grobu znajduje się w malowniczej okolicy, otoczona cmentarzem, który zdobi piętnastowieczny Kościół „na górce”, powstały w 1404 roku. Ten zabytek jest zlokalizowany na zachód od dawnych murów miejskich Żagania.
Oryginalnie, kaplica była częścią większego, trzyczęściowego zespołu Bożego Grobu, który został w całości wzorowany na obiektach w Görlitz. W skład tego zespołu wchodziły również inne kaplice: Kaplica Świętego Krzyża oraz Kaplica Namaszczenia. Niestety, pierwsza z nich, która w latach 30. XX wieku pełniła funkcję pomieszczenia gospodarcze, nie przetrwała do naszych czasów.
Architektura
Ta wyjątkowa kaplica została zrealizowana z piaskowca, co nadaje jej niepowtarzalny charakter. W obrębie jej struktur znajdują się dwa główne elementy: nawa, określana jako przedsionek, oraz prezbiterium, które pełni funkcję komory grobowej. Warto zauważyć, że w przeszłości w prezbiterium znajdował się sarkofag z wizerunkiem Jezusa Chrystusa.
Pomieszczenia te łączą się za pośrednictwem niezwykle niskiego przejścia, co dodaje im specyficznego uroku. Dodatkowo, płaski dach kaplicy jest zwieńczony sześciokolumnową wieżyczką, co wzbogaca jej architektoniczny wyraz. Wejście do świątyni tworzy ostrołukowy portal, który, podobnie jak w przypadku innych budowli, na przykład w Görlitz, jest skierowane na wschód.
Pozostałe obiekty w kategorii "Inne obiekty":
Mauzoleum Książąt Żagańskich | Żagań (stacja kolejowa) | Ośrodek Szkolenia Poligonowego Wojsk Lądowych Żagań | Miejski Zakład Komunikacyjny w Żaganiu | Muzeum Obozów Jenieckich w Żaganiu | Ok1-198 | Lądowisko ŻagańOceń: Kaplica Bożego Grobu w Żaganiu